Przy stole w Valdarno

Valdarno, dolina rzeki Arno, położona między Florencją a Arezzo, to kraina o bogatych tradycjach kulinarnych, wpisujących się w historię i kulturę tego regionu. Jej specjały stanowią kwintesencję wiejskiej kuchni, charakteryzującej się autentycznym smakiem i prostymi, naturalnymi składnikami. To nie tylko uczta dla podniebienia, ale istne dziedzictwo kulturowe, które odzwierciedla losy i życie miejscowej ludności, przekazującej tradycje i przepisy z pokolenia na pokolenie. Prostota składników w połączeniu z kucharską wirtuozerią czynią te dania cennym skarbem toskańskiej gastronomii.

Panello con l'uva, czyli ciasto z winogronami

Jednym z najbardziej charakterystycznych, regionalnych przysmaków jest panello con l’uva, tradycyjne ciasto wypiekane w okresie winobrania. Rustykalny smak słodkiego placka wzbogacony ciemnymi winogronami, stanowi doskonały przykład umiejętnego przekształcenia prostych składników wiejskiej kuchni w wyjątkowy rarytas. Ciasto wypiekane w piecu opalanym drewnem stanowi idealną propozycję na śniadanie. Rozkoszując się słodkim smakiem winogron w chlebowej otoczce doskonale rozpoczniesz każdy nowy dzień.

Makaron „pici”

Pici to ręcznie robiony makaron, przypominający grube spaghetti. Jest przygotowywany jedynie z wody i mąki pszennej z odrobiną soli. Jego wyjątkowość tkwi w sposobie wyrabiania. Z zagniecionego ręcznie ciasta roluje się na stole długie sznury makaronu. Tradycyjnie podaje się go ze zwykłym sosem pomidorowym bądź z all’aglione (sosem pomidorowo-czosnkowym), cacio e pepe (sosem z sera pecorino) lub z ragù, przyrządzanym często z mięsa dzika lub kaczki.

Sałatka „Panzanella”

Panzanella, znana również jako pansanella lub panmolle, to letnie danie doskonale oddające filozofię toskańskiej kuchni, zgodnie z którą nie wolno nic marnować! Podawana na zimno sałatka, jest przygotowana z namoczonego w wodzie i odciśniętego czerstwego chleba, wymieszanego z pomidorami, czerwoną cebulą, bazylią, ogórkami oraz oliwą z pierwszego tłoczenia. Danie, powstałe z myślą o wykorzystaniu resztek chleba, stało się symbolem letniej kuchni Valdarno.

Oliwa z oliwek i grzanka „fettunta”

Lokalna oliwa z pierwszego tłoczenia, olio extravergine d'oliva del Valdarno, jest wysoko ceniona z uwagi na wyjątkową jakość. Patrząc na krajobraz doliny dostrzegamy natychmiast charakteryzujące go rozległe gaje oliwne, należące zarówno do dużych gospodarstw jak i rodzin produkujących oliwę tylko na własne potrzeby. Najważniejszym i najbardziej pracowitym okresem jest jesień, kiedy niemal wszyscy mężczyźni i kobiety, zaopatrzeni w siatki, drabinki i grabie, są zaangażowani w zbiór oliwek, którego tradycja i pierwsze ślady zacierają się w meandrach historii. Oliwa jest wytwarzana z wykorzystaniem najlepszych technik tłoczenia i charakteryzuje się doskonałymi właściwościami organoleptycznymi. Ma intensywnie zielony kolor, niekiedy ze złotymi refleksami, owocowy aromat z nutami karczocha i świeżej trawy oraz lekko pikantny smak z charakterystyczną goryczką.

Najlepszym sposobem na jej degustację jest fettunta, czyli – w lokalnym dialekcie – „tłusta kromka”, prosta, ale wyjątkowa przekąska. To grzanka z opieczonego, toskańskiego chleba, natarta czosnkiem, hojnie polana świeżą oliwą i posypana solą. Fettunta najlepiej smakuje późną jesienią, gdy świeżo tłoczona oliwa z ostatniego zbioru ma intensywny, pikantny smak.

Nana con i sedani, czyli kaczka z selerem

Nana con i sedani to tradycyjne danie, w którym główną rolę odgrywa kaczka (w lokalnym dialekcie nana), podawana z selerem z Valdarno, o słynnym, wyjątkowo łagodnym smaku. Proces przyrządzania jest dość złożony i obejmuje powolne duszenie kaczki z selerem, marchewką, cebulą, czosnkiem, jajkiem, przecierem pomidorowym i czerwonym winem. W efekcie powstaje niezwykle aromatyczne danie, które idealnie odzwierciedla korzenie wiejskiej kuchni. Potrawa ta jest tradycyjnie przygotowywana w miasteczku Figline Valdarno podczas wrześniowych uroczystości odpustowych i można ją znaleźć w menu wielu lokalnych trattorii.